در این نوشتار به هیچ روی سخن از نژاد یا کیش نیست، تنها سخن از آیین و فرهنگ کهن ایران است و بس!



جشن سپندارمدگان یا سپندارمذگان در روز سپندارمد یا سپندارمذ، در روز پنجم اسپند در گاهنامه‌ی ایرانی سال 3748 و برابر با بیست و نهم بهمن در گاهنامه‌ی خورشیدی سال 1389 و برابر با هیجده فوریه 2011 است.

نام این روز در اوستایی سپِنتَ آرمییتی

Spenta-aarmaiti

و در پهلوی سپندَرمَت

Spand-armat

است.

این واژه از دو بخش، سپنتَ یا سپند به مانی (معنی) مغدیس (مقدس) و پسوند آرمییتی یا اَرمت

به مانی فروتنی ساخته شده و نام چهارمین امشاسپند است. امشاسپندان نام‌های فروزگان (صفات خدایی) اورمزد است.



در اوستا و گات‌ها این فروزه نماد پاسداری زمین است و زمین نماد اِشک (عشق) و باروری است.

سپندارمد با فداکاری به همه مِهر می‌ورزد. زشت و زیبا را همچون مادری به یک چشم می‌نگرد

 و در دامان پر مِهر خود می‌پروراند و آرامش می‌دهد.



در اوستا و گات‌ها می‌خوانیم:

"اینک زمین را می ستاییم، زمینی که ما را در بر گرفته است. ای اََهوره مَزدا! زنان را می ستاییم.

زنانی را که از آن تو به شمار آیند و از بهترین اَشَه برخوردارند، می ستاییم." اوستا - یسنا 38 بند 1

"دختران در گزینش همسر آزادند و پدر و مادر نمی‌توانند دخترانشان را وادار به پیوند با کسی که او دوستش ندارد، بکنند."

...


مردان در این روز زنان و دختران را بر تخت پادشاهی می‌نشاندند و به آنان از یک شاخه گل تا هر چیز

دیگری پیشکشی می‌دادند و همچنین از آنان فرمان می‌بردند و کارهای آنان را انجام می‌دادند.



این روز به نام "مردگیران" یا "مژدگیران" یا "مزدگیران به مانی (معنی) پیشکشی گرفتن از مردان نیز بازگو شده است.

گردیزی در نسک (کتاب) خود "زین الاخبار" می‌نویسد: "این جشن را مردگیران می‌گفتند زیرا زنان به پسند

خویش و با آزادی، شوی و مرد زندگی خود را برمی گزیدند."



هنوز نیز در برخی از گوشه‌های ایران زمین مانند سپاهان (اصفهان)، پهله،

ری و دیگر شهرهای کوستِ (ناحیه‌ی) کُیان (مرکز) و خورووَران (غرب) ایران،

این جشن همچون گذشته برگزار می‌شود.



هر آیینه، در زمانی که در روم و یونان و چین و مغولستان و آفریکا و حجاز...

با زنان همچو کنیز رفتار یا نگاه می‌کردند و یا در حجاز آنان را زنده بگور و سنگسار می‌کردند؛

در ایران باستان این جشن، نشان از گرامیداشت زنان و اوگ (اوج) شکوفایی و پیشرفت فرهنگی دارد.

گواه دیگر، زنان پادشاه، وزیر، هَندازگر (مهندس)، مِهراز (معمار)، فرمانده‌، ناخدا،

پژوهشگر، نویسنده و دیگر در ایران باستان بودند، که آشکارا ارج و برابری آنان را با مردان در زندگی روزمره نشان می‌دهد.


زرتشتیان همانند گذشته این روز را به نام روز زن و مادر جشن می‌گیرند.

جشن سپندارمدگان بر همگان و به ویژه بانوان فرخنده باد!


ایدون باد،